03.01.2022

YUMURTALIK (OVER) KANSERİ BELİRTİLERİ VE TEDAVİ YÖNTEMLERİ

YUMURTALIK (OVER) KANSERİ NEDİR ?

Yumurtalık kanseri, kadınlarda en sık ölüme neden olan jinekolojik kanserdir. En sık 50 yaş sonrası görülmekle birlikte her yaşta ortaya çıkabilir. Yaklaşık her 80 kadının 1’inde yumurtalık kanseri görülür. Ne yazık ki, hastaların çok büyük bir kısmı ileri evrede tanı almaktadır ve bu nedenle tedavi süreci de gecikmektedir. Tüm diğer kanser türlerinde olduğu gibi yumurtalık kanserinde de erken tanı çok önemlidir. yumurtalık kanseri nedir

Yumurtalık Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Yumurtalık kanseri geç bulgu veren ve bu nedenle ‘sessiz katil (The Silent Killer)’ olarak bilinen hastalıktır. Bununla birlikte hastaların çoğunda hastalık aslında erken aşamada bazı uyarılar vermektedir. Bunlar;

  • Karında şişkinlik
  • Karında sıvı toplanması
  • Hazımsızlık, gaz, bulantı-kusma
  • İştahsızlık ve erken doyma hissi
  • Kasık ağrısı ve karın ağırısı
  • İdrar yapmada değişiklik (sık idrara gitme, tam rahatlayamama)
  • Bağırsak davranışlarında değişiklik (kabızlık, tam rahatlayamama)
  • Vajinal kanama, makat bölgesinden kanama
  • Vajinal sulu yoğun akıntı

Özellikle menopoz sonrası yukarda sayılan şikayetleri olan kadınların mutlaka ayrıntılı bir jinekolojik muayeneden geçmeleri gerekmektedir. Buna ilaveten yumurtalık kanseri erken tanısı için düzenli yıllık jinekolojik kontroller çok önemlidir.

Resim 1: 2 taraflı yumurtalık kanseri görünümü

Yumuralık kanseri hangi yaşlarda ortaya çıkar ?

Yumurtalık kanseri en sık 60-70 yaş aralığında görülür. En riskli dönem menopoz sonrası dönemdir. Bu nedenle menopoz sonrası kadınların düzenli kontrollerine devam etmeleri çok önemlidir. Bazı yumurtalık kanseri tipleri ise daha genç kadınlarda görülebilir. Bunlar;

  • Ailesel yumurtalık kanseri (BRCA genetik hastalığına bağlı)
  • Borderline yumurtalık kanseri
  • Germ hücreli yumurtalık kanseri (disgerminom nedir?)
  • Seks kord stromal yumurtalık kanseri (granüloza hücreli kanser nedir?)

Yumurtalık Kanseri Tanısı Nasıl Konulur?

Ayrıntılı bir jinekolojik muayene ve ultrasonografi ile tanısal değerlendirme başlar. Özellikle menopoz sonrası kadınlarda yumurtalık bölgesinde komplike kitle olması ve karında sıvı birikmesi durumunda yumurtalık kanseri şüphesi oldukça kuvvetlenmektedir. Bu bulgulara ilaveten kanser hücrelerinden salınan ve kanda saptanan tümör belirteci (Ca-125) düzeyinin yüksek olması da tanıyı destekler. Kesin tanı ise ameliyat ile konulur. Ancak ameliyat öncesi uygun radyolojik görüntüleme yöntemleri ile hazırlık çok önemlidir (pet ct, akciğer tomografi, karın tomografi, karın mr gibi). Uygun bir hazırlık yapılmadan yapılan ameliyat, tedavide başarı şansını olumsuz etkiler.

Şüpheli yumurtalık kisti veya kitlesi olan hastalarda ameliyat sırasında hızlı patoloji (frozen inceleme) yapılması çok önemlidir. Hızlı patoloji ile ameliyat sırasında tanı mümkündür. Böylece sonradan gerekebilecek ikinci bir ameliyata gerek olmamakta ve tek seansta tedavi sağlanabilmektedir.

Yumurtalık Kanseri Tedavisi Nedir?

Yumurtalık kanseri tedavisinde en önemli faktör yapılan ilk ameliyatın kapsam ve kalitesidir. Yumurtalık kanseri cerrahisinde amaç geride gözle görülür tümör bırakmamak olmalıdır. Yapılan bilimsel çalışmalar geride gözle görülür tümör bırakılmayan hastalarda başarının en yüksek olduğunu göstermektedir. Bu nedenle cerrahi sırasında sadece rahim ve yumurtalıklar değil, tümörün yayıldığı tüm dokular çıkartılır. Cerrahi tedavi ardından hastalığın evresine göre kemoterapi kararı verilir. Yumurtalık kanseri ameliyatı, bu konuda eğitim almış deneyimli jinekolojik onkoloji uzmanları tarafından yapılmalıdır.

Cerrahide tüm karın incelenir

Yumurtalık kanseri sadece rahim ve yumurtalıkların alındığı bir ameliyat değildir. Şüpheli kitle bırakılmaması için hastanın karnı çok detaylı bir biçimde incelenmelidir. Karaciğer, dalak, solunum kasları, mide, karın zarı, bağırsaklar, mesane, apandisit, omentum da şüpheli tümör açısından değerlendirilmelidir. Bu ameliyatta cerrahi kalite büyük önem taşımaktadır.

Resim 2: Çıkarttığımız 10 kilogramlık yumurtalık kitlesi

Yumurtalık Kanseri Tedavisinde Sıcak Kemoterapi (HİPEC) Etkili midir?

Sıcak kemoterapi (HİPEC), ameliyat sırasında kullanılan bir tedavi şeklidir. Cerrahinin son aşamasında, geride kalabilecek, gözle görülmeyen mikroskobik tümör hücrelerinin öldürülmesi amacıyla, karın boşluğuna 41-43 C derece ısıda 90 dakika süren bir kemoterapi uygulanır. Hastalık yükünün en az olduğu bu aşamada, direkt tümör hücreleri üzerine verilen bu tedavi yumurtalık kanseri tedavisinde oldukça etkili ve umut verici bir yöntemdir.

Gözle görülmeyen tümöre HIPEC

Cerrahi sırasında bir tedavi seçeneği de sıcak kemoterapi yani HIPEC’tir. HIPEC, ameliyatın son aşamasında gözle görülmeyen tümör hücrelerinin öldürülmesi için uygulanmaktadır. Tedavide karın boşluğuna 41-43 C derece ısıda tam 90 dakika süren bir kemoterapi verilmektedir. Bu yöntem direkt tümör hücreleri üzerine verildiğinden, yumurtalık kanseri tedavisinde oldukça umut verici olmaktadır.

Yumurtalık Kanseri Tekrar Eder mi?

Yumurtalık kanseri maalesef tekrarlama riski olan bir hastalıktır. Bu nedenle tedavi bitiminde hastalar mutlaka yakın takibe alınmalı, hastalarımız düzenli kontrollerini aksatmamalıdır. Mümkünse ameliyatını yapan ve tedavisini düzenleyen aynı hekimlerin düzenli kontrollerinde olmak onkolojik takip prensipleri açısından gerekeli ve uygundur. Bu nedenle hastalarımız ameliyat olma kararı verirken, aslında aynı hekimle yaklaşık 5 sene sürecek bir takip sürecine de başlamış olurlar.

Takip ne sıklıkta olmalıdır? 

Yumurtalık kanseri tedavisi sonrası ilk 2 yıl her 3 ayda bir kontrol gerekir. Çünkü tekrarlama riskinin en yüksek olduğu dönem bu ilk 2 yıldır. 2 yıldan 5 yıla kadar ise 6 ay aralar ile kontrol uygundur. Tekrarlama ne kadar geç olursa sonuçlar o kadar iyidir. Yumurtalık kanserinde tekrarlama olması herşeyin sonu anlamına gelmez. Moral bozulmamalı ve zaman kaybetmeden uygun tedavi seçenekleri değerlendirilmelidir. Hastalarımız maalesef bir tekrarlama ile karşılaştıklarında çok karamsar olmakta ve her şeyin bittiğini düşünmektedirler. Ancak yumurtalık kanseri tedavisinde değişik tedavi silahlarımız mevcuttur. Bu nedenle karamsarlığa kapılmadan uygun tedavi yeniden planlanmalıdır.

Tekrarlayan yumurtalık kanserinde tedavi nasıl olmalıdır?

Tekrarlayan yumurtalık kanserinde tedavi, tekrarlama zamanına, kanserin tekrarladığı yere, ilk ameliyatın kalitesine ve tekrarlamanın yaygınlığına göre değişmektedir. Yapılan bilimsel çalışmalar, uygun hastalarda tekrar geride kanserli doku bırakılmayacak bir ameliyatın en etkili yol olduğunu göstermektedir.

Yumurtalık Kanseri Tedavisinde Başarı

Yumurtalık kanseri tedavisinde başarı kaliteli bir ameliyat ve sonrasında iyi bir takip ile mümkündür.

Doç.Dr.Gökhan Boyraz;

Yumurtalık kanseri tedavisi eğitimi için Almanya’da Avrupa’nın önde gelen jinekolojik kanser merkezlerinden birinde bulunmuş, bu konu ile ilgili özel eğitim almıştır. Ayrıca Almanya’da sıcak kemoterapi (HİPEC) uygulaması için eğitim almış, bu işlemi dünyada en çok uygulayan cerrahlardan biri olan Dr.Paul Sugarbaker’dan kurs almış ve sonrasında sıcak kemoterapi sertifikası edinmiştir. Bugüne kadar yüzlerce yumurtalık kanseri ameliyatı yapmış ve halen hastalarının takibine devam etmektedir.

 

İletişim:

Whatsapp: 0 536 813 7940

Instagram: doc.dr.gokhanboyraz

Instagram: assoc.prof.gokhanboyraz

 

Yazar: Doç. Dr. Gökhan Boyraz