Dış Gebelik Neden Olur?

Normalde döllenmiş yumurta fallop tüplerinden rahme taşınır ve rahmin iç zarına yerleşir. Dış gebelikte ise bu taşınma işlemi gerçekleşmemekte ve döllenmiş yumurta rahim dışında bir bölgeye yerleşmektedir.
En sık fallop tüplerinde (yüzde 95-98), nadiren de karın boşluğu, yumurtalık veya serviks gibi farklı bölgelere yerleşebilmektedir. Dış gebelik neden olur? Sorusu ise bu noktada oldukça merak edilmektedir. Dış gebeliğin en sık nedenleri şunlardır;
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklar (klamidya, bel soğukluğu) veya doğum sonrası enfeksiyonlar fallop tüplerinde iltihaplanmaya ve tıkanmaya yol açabilir.
- Rahmin iç zarı benzeri doku rahmin dışında büyüdüğünde fallop tüplerini tıkayabilir veya daraltabilir.
- Daha önce geçirilmiş tüp ameliyatları veya cerrahi işlemler tüplerde hasara neden olabilir.
- 35 yaş ve üzeri kadınlarda dış gebelik riski artar.
- Sigara içmek fallop tüplerine zarar verebilir ve dış gebelik riskini artırır.
- Daha önce kısırlık sorunu yaşamış kadınlarda dış gebelik riski daha yüksektir.
- Tüp bebek tedavisi gibi doğurganlık tedavileri dış gebelik riskini hafifçe artırabilir.
Dış gebelik tedavisinde iki yöntem kullanılmaktadır. Laparoskopi veya laparotomi ile fallop tüpünden gebelik sonlandırılabilmektedir. Ayrıca Methotrexate isimli ilaç ile de dış gebelik tedavi edilebilmektedir.
Dış Gebelik Nedir?
Dış gebelik veya ektopik gebelik, döllenmiş yumurtanın rahmin dışında, genellikle fallop tüplerinde yerleşmesi ile oluşan bir durumdur. Normal bir gebelikte döllenmiş yumurta rahim iç astarına tutunur ve gelişmeye başlar.
Dış gebelikte ise embriyo rahim dışında büyüdüğünden, hem kendi gelişimi için gerekli ortamı bulamaz hem de anne için ciddi sağlık riskleri oluşturur.
Dış Gebelik Kimlerde Olur?
Dış gebelik her 100 gebeliğin 1-2’sinde görülür. Dış gebelik kimlerde olur? Sorusuna yanıt olarak; Dış gebelik riskini artıran ve kişilerde bulunan bu rahatsızlıklar ve durumlar nedeniyle dış gebeliğe sebebiyet verebilen faktörler şunlardır.
- Geçmişte PID geçirmiş olmak fallop tüplerinde hasara yol açarak dış gebelik riskini artırır.
- Rahmin iç astarı olan endometrium dokusunun rahim dışında da bulunması fallop tüplerini tıkayabilir ve dış gebelik riskini yükseltebilir.
- Geçmişte fallop tüplerinde ameliyat geçirmiş olmak tüplerde hasara yol açarak dış gebelik riskini artırabilir.
- Doğurganlık tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar yumurtlamayı uyararak birden fazla yumurtanın döllenmesine yol açabilir. Bu da dış gebelik riskini artırır.
- Sigara kullanımı fallop tüplerine zarar vererek dış gebelik riskini yükseltir.
- 35 yaş üstü kadınlarda dış gebelik riski daha yüksektir.
Dış Gebelik Belirtileri
Dış gebelik her zaman belirti vermez. Bazı kadınlarda erken gebelik belirtileri görülebilir, ancak bu belirtiler normal gebelikten farklı olmayabilir. Dış gebelik belirtileri şunlardır.
- Karın bölgesinde, genellikle bir tarafta keskin veya kramp tarzı ağrı
- Hafif lekelenme veya adet kanaması şeklinde kanama
- Nadiren de olsa, karın ağrısı omuzlara da yayılabilir.
- Düşük kan basıncı nedeniyle baş dönmesi veya bayılma
- Gebelik bulantısı ve kusması
- Halsizlik ve yorgunluk hissi
Dış gebelik şüphesi varsa, en kısa sürede doktora başvurmak çok önemlidir. Doktor, ultrason ve kan tahlili gibi yöntemlerle dış gebelik teşhisi koyabilir. Tedavi, gebeliğin ne kadar erken teşhis edildiğine ve embriyonun büyüklüğüne bağlı olarak değişir.
Dış gebelik, erken teşhis ve tedavi edilmezse anne için ciddi sağlık riskleri oluşturabilir. Tüp yırtılması ve iç kanama gibi komplikasyonlar ölümcül olabilir.
4 Haftalık Dış Gebelik Belirtileri
Dış gebelik, hem anne adayı için tehlikeli olabildiği hem de erken teşhis ve tedavi gerektirmesi açısından oldukça önemlidir. 4 haftalık dış gebelik belirtileri ise erken teşhis için kritik önem taşır. En yaygın 4 haftalık dış gebelik belirtileri arasında şunlar yer almaktadır.
- Bir tarafta veya her iki tarafta da bıçak saplanır tarzda veya kramp şeklinde ağrı hissedilebilir.
- Lekelenme veya hafif kanama görülebilir. Kan renginin pembe, kahverengi veya kırmızı olabilme ihtimali vardır.
- Nadir bir belirti olmakla birlikte, bazı vakalarda omuzda ani ve şiddetli ağrı görülebilir.
- Erken gebelik belirtileri arasında yer alan mide bulantısı ve kusma, dış gebelikte de görülebilir.
- İç kanama olması halinde, baş dönmesi ve bayılma hissi yaşanabilir.
- Dış gebelik, yorgunluk ve halsizlik hissine yol açabilir.
- Rektumda dolgunluk veya basınç hissi oluşabilir.
Yukarıda belirtilen tüm belirtiler, normal gebelikte de görülebilir. Bu nedenle kesin teşhis için doktora başvurmak ve gerekli testleri yaptırmak önemlidir.
Dış Gebelik Nasıl Engellenir?
Dış gebelik nasıl engellenir? Sorusuna yanıt olarak; Dış gebelik her zaman önlenemeyebilir, ancak riski azaltmak için bazı adımlar atılabilir. Dış gebelik riskini azaltmak için öneriler şöyledir.
- CYBE’ler PID’ye yol açabilir, bu nedenle prezervatif kullanmak ve CYBE testlerini yaptırmak önemlidir.
- Endometriozis teşhisi konulmuşsa, doktorunuzla tedavi seçeneklerini görüşmeniz önemlidir.
- Sigara içmek fallop tüplerine zarar verebilir ve dış gebelik riskini artırır.
- Bazı doğum kontrol hapları dış gebelik riskini azaltabilir. Doktorunuzla sizin için en uygun yöntemi seçebilirsiniz.
- Düzenli muayeneler, PID ve endometriozis gibi dış gebelik riskini artırabilecek hastalıkların erken teşhisini ve tedavisini sağlar.
